Sáng kiến kinh nghiệm Giải pháp nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm ở trung tâm GDNN - GDTX Hoằng Hóa

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HOÁ 
 TRUNG TÂM GDNN - GDTX HOẰNG HÓA
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM
Ở TRUNG TÂM GDNN – GDTX HOẰNG HÓA
 Người thực hiện: Vũ Thị Tùng
 Chức vụ: Tổ Phó tổ Đào tạo nghề - Hướng nghiệp
 Đơn vị công tác: Trung tâm GDNN – GDTX Hoằng Hóa
 SKKN thuộc lĩnh vực: Công tác chủ nhiệm
 THANH HOÁ, NĂM 2021 CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 GVCN: Giáo viên chủ nhiệm
 HS: học sinh
 TN: Thanh niên
 GVBM: giáo viên bộ môn
 BGĐ: ban giám đốc
 BQLHS: ban quản lý học sinh
 SKKN: sáng kiến kinh nghiệm
 PHHS: phụ huynh học sinh
 GDNN – GDTX: giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên
 GDTX: giáo dục thường xuyên. tưởng cách mạng đúng đắn, giúp các em phát triển một cách toàn diện hơn.
 1.2. Mục đích nghiên cứu
 Tìm ra một số giải pháp nâng cao chất lượng trong công tác chủ nhiệm 
lớp, trong giáo dục học sinh đã được áp dụng tại Trung tâm GDNN - GDTX 
Hoằng Hóa.
 1.3. Đối tượng nghiên cứu
 Đề tài tập trung nghiên cứu chủ yếu đối tượng là học sinh ở lớp 10. Vì điều 
kiện và thời gian có giới hạn, nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu và ứng dụng 
vào thực tế ở HS lớp 10C5 của Trung tâm GDNN-GDTX Hoằng Hóa. Giáo viên 
chủ nhiệm nắm chắc về đặc điểm tình hình của lớp để có cách tổ chức, quản lý, 
điều phối các hoạt động.
 Lớp 10C5 tổng số 46 học sinh, trong đó 31 nam, 15 nữ, phần lớn là các học 
sinh mới tuyển từ lớp chín ở các trường THCS trong huyện (cả những em được 
dự thi vào 10 có cả những em không được thi vào 10), hầu hết các em đều thuộc 
diện yếu kém cả mặt học tập lẫn ý thức đạo đức. Ngoài ra lớp còn có những học 
sinh lưu ban từ những năm học trước, nên các em thuộc nhiều dạng đối tượng 
khác nhau, có nhiều học sinh cá biệt và đa phần các em có học lực trung bình, 
yếu và kém, cho nên để xây dựng được một tập thể đoàn kết, ngoan, chăm học, 
cũng rất khó khăn. 
 1.4. Phương pháp nghiên cứu
 - Phương pháp quan sát: Các hoạt động học tập và sinh thể hoạt tập của HS.
 - Phương pháp điều tra: Trò chuyện, trao đổi với các GVBM, HS, hội cha 
mẹ học sinh, bạn bè và hàng xóm của HS.
 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tham khảo những bản báo cáo, tổng 
kết hàng năm của nhà trường.
 - Tham khảo những kinh nghiệm của các giáo viên chủ nhiệm lớp khác 
trong nhà trường.
 II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
 Các giải pháp để nâng cao hiệu quả trong công tác chủ nhiệm luôn được 
quan tâm chỉ đạo đúng mực, nó được thể hiện trong luật giáo dục; trong các văn 
bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của Sở GD&ĐT gửi về các trung 
tâm GDNN - GDTX . Cũng đã có rất nhiều đề tài (từ luận văn, luận án, tới sáng 
kiến kinh nghiệm, nhiều hội thảo) đã nghiên cứu vấn đề này. 
 Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn tại nhà trường và áp dụng những hiểu 
biết của cá nhân cũng như tổng kết kinh nghiệm của đồng nghiệp tôi nhận thấy 
việc để nâng cao hiệu quả chủ nhiệm tại Trung tâm GDNN - GDTX là vấn đề 
cần quan tâm.
 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.
 Lớp 10C5 tổng số 49 học sinh, trong đó 34 nam, 15 nữ, phần lớn là các 
học sinh thi trượt vào lớp 10 THPT trong huyện , hầu hết các em đều thuộc 
diện yếu kém cả mặt học tập lẫn ý thức đạo đức. Ngoài ra lớp còn có những 
học sinh lưu ban từ những năm học trước, nên các em thuộc nhiều dạng đối 
tượng khác nhau, có nhiều học sinh cá biệt và đa phần các em có học lực 
trung bình, yếu và kém, cho nên để xây dựng được một tập thể đoàn kết, 
 2 các em nói ra những gì mình nghĩ để tất cả các tiết sinh hoạt chủ nhiệm cũng 
như các giờ dạy học đều thoải mái, vui tươi và sôi nổi hơn.
 2.3.1. Lập sổ chủ nhiệm
 Giáo viên chủ nhiệm lập sổ chủ nhiệm theo mẫu qui định của nhà trường. 
 Trong đó, phải thật chú ý đến việc ghi chép hết sức chi tiết, đầy đủ các 
phần các mục theo yêu cầu. Song cần đặc biệt lưu ý:
 Theo dõi về mọi mặt HS theo định kì, có nhận xét cụ thể đối với từng em. 
 Ghi rõ, cụ thể số điện thoại liên lạc của gia đình học sinh. 
 Lập danh sách học sinh chia theo tổ (địa chỉ chính xác). 
 Danh sách thầy cô bộ môn (những thay đổi nếu có). 
 Ngoài kế hoạch chủ nhiệm của từng tháng (nếu được giáo viên cho lớp 
trang trí thêm bảng kế hoạch tuần ngay trong lớp học để học sinh biết mà 
thực hiện).
 Căn cứ vào sự sắp xếp thời khóa biểu của nhà trường mà giáo viên ghi thời 
khóa biểu cho học sinh và ghi vào sổ chủ nhiệm để thông báo đến quí phụ huynh 
về ngày, giờ, môn học của các em để phụ huynh biết mà hỗ trợ với nhà trường 
quản lý giờ giấc của các em. Cập nhật thường xuyên thời khóa biểu thay đổi 
theo yêu cầu chung của Nhà trường cho học sinh ghi ngay trên gốc bảng riêng. 
 Cần theo dõi HS vi phạm. Ghi rõ: Họ và tên học sinh vi phạm. (Bảng đề 
nghị xử lý kỹ luật HS hàng tuần của nhà trường) Căn cứ vào mức độ vi phạm 
dẫn đến mức độ xử lý, theo quy định của nhà trường.
 Giáo viên cũng cần lưu ý lỗi HS vi phạm, số lần vi phạm, biện pháp xử lý, 
hiệu quả sau mỗi lần xử lý. 
 Cam kết giữa HS - Phụ huynh HS - Giáo viên chủ nhiệm. 
 (Có ý kiến và chữ ký của phụ huynh học sinh). 
 2.3.2. Công tác tổ chức
 - Nhận lớp theo sự phân công của BG Đ và cho HS tiến hành làm bản khai 
lý lịch trích ngang của các em. (mẫu tham khảo). 
 2.3.3. Tổ chức tiết sinh hoạt chủ nhiệm đầu năm 
 Tiết sinh hoạt lớp đầu năm học mới là rất quan trọng, làm thế nào để xây 
dựng lớp học thành đơn vị tập thể gắn bó, có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau, 
phát huy khả năng tự giác, tự quản của học sinh theo đúng tinh thần đổi mới 
phương pháp giáo dục. Cho nên, ngay tiết sinh hoạt đầu năm giáo viên cần vạch 
ra, định hướng nhằm giúp các em thể hiện tinh thần trách nhiệm mạnh dạn phê 
và tự phê giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Do đó, cần phải ổn định nề nếp tổ chức lớp 
ngay từ tiết sinh hoạt này như sau:
 2.3.4. Lực chọn ban cán sự lớp
 * Cơ cấu của Ban cán sự lớp: Các em có tinh thần trách nhiệm cao về mọi 
mặt, nghiêm chỉnh chấp hành tốt nội quy của trường của lớp, có năng lực tổ 
chức các hoạt động phong trào cho lớp.
 * Cơ sở lựa chọn:
 - Căn cứ vào hồ sơ học bạ của HS.
 - Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp qua việc bình bầu dân chủ. 
 2.3.5. Phân công nhiệm vụ cho ban cán sự lớp
 Ban cán sự lớp đại diện cho lớp, chịu trách nhiệm trước Nhà trường về toàn 
 4 2.3.7. Sắp xếp chỗ ngồi lập sơ đồ tổ chức lớp học và chia tổ, phân công 
nhiệm vụ tổ trưởng tổ phó
 Khi sắp chỗ ngồi cho các em giáo viên cần lưu ý như phân bố học sinh 
nam-nữ, học sinh khá, giỏi, trung bình, yếu được rãi đều ở các vị trí, sau đó 
GVCN điều chỉnh dần dần sao cho phù hợp với sự tiến bộ học tập của các em. 
Tránh không xếp những học sinh cá biệt ngồi cạnh nhau. 
 - Lập sơ đồ lớp (phụ lục 7) 
 + Dựa vào học lực của HS: HS yếu kém, chậm tiến ngồi trước; HS khá giỏi 
ngồi sau.
 + Xem tình trạng sức khỏe của HS: HS thấp ngồi trước, cao ngồi sau; HS 
mắt yếu, cận thì ngồi gần bảng.
 + Ban cán sự lớp: ngồi giữa và sau.
 - Chia học sinh theo tổ: 
 Tổ 1: Gồm có 12 HS. Trong đó số nam: 9, Số hs nữ là 4.
 Tổ trưởng: Nguyễn Yến Nhi.
 Tổ phó: Cao van Thành
 Tổ 2: Gồm có 11 HS. Trong đó số HS nam là 9, Số HS nữ là 3.
 Trưởng: Nguyễn Anh Quân.
 Tổ phó: Lê Thị Trang
 Tổ 3: Gồm có 11 HS. Trong đó số HS nam là 8, Số HS nữ là 4.
 Tổ trưởng: Nguyễn Thị Phương.
 Tổ phó: Đặng Ngọc Lân
 Tổ 4: Gồm có 12 HS. Trong đó số HS nam là 8, Số HS nữ là 4.
 Tổ trưởng: Đỗ Thị Thủy.
 Tổ phó: Nguyễn Chung Đức
 - Nhiệm vụ tổ trưởng và tổ phó
 + Tổ trưởng động viên nhắc nhở các bạn trong tổ học tập, thực hiện tốt 
nội qui và qui chế của lớp như: trực nhật, đồng phục, đi học đúng giờ, không 
bỏ giờ, bỏ tiết.và chịu trách nhiệm của các thành viên trong tổ mình với 
lớp, với GVCN.
 + Tổ phó hỗ trợ tổ trưởng trong việc quản lý các thành viên trong tổ, tổ 
chức thi đua học tập giữa các thành viên trong tổ, cũng như trong lớp học. Giải 
quyết các vần đề liên quan với tổ mình khi không có tổ trưởng.
 - Các thành viên trong tổ cố gắng phấn đấu học tập tốt và hỗ trợ tổ trưởng, 
tố phó để tổ đạt được thành tích tốt về mọi mặt.
 2.3.9. Tổ chức cho học sinh học tập nội quy của học sinh, nội quy của 
nhà trường 
 2.3.10. Phát thảo nội dung thi đua của lớp dựa trên cơ sở nội dung thi 
đua của nhà trường.
 2.3.11. Công bố các hình thức khen thưởng của lớp, của trường (phụ lục)
 Căn cứ vào quy định và quyết định khen thưởng của nhà trường đầu năm.
 2.3.12. Công bố các khoản thu đầu năm do trường quy định
 Đồng thời công bố chế độ miễn, giảm và những thủ tục miễn, giảm cho học 
sinh. Thời gian hết hạn giải quyết chế độ miễn, giảm và các khoản thu nộp theo 
quy định của nhà trường đầu năm.
 6 + Thư kí ghi vào biên bản, kể cả các ý kiến đóng góp của phụ huynh.
 2.3.14. Công tác phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm và các đoàn thể 
cũng như các lực lượng giáo dục khác trong nhà trường
 Nhà trường, gia đình và xã hội có vai trò giáo dục khác nhau đối với sự 
hình thành và phát triển phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của HS. Trong 
mối quan hệ đó thì nhà trường được xem là trung tâm, chủ động, định hướng 
trong việc phối hợp với gia đình và xã hội. Nhà trường là môi trường giáo dục 
toàn diện, là cơ quan nhà nước thực hiện chức năng giáo dục chuyên nghiệp cho 
nên nhà trường là lực lượng giáo dục có hiệu quả nhất, hội tụ đủ những yếu tố 
cần thiết để có thể huy động sức mạnh giáo dục từ phía gia đình và xã hội.
 Có một thực trạng tồn tại là các tệ nạn xã hội như số đề, cờ bạc, nghiện hút 
chơi game, đá gà cũng xuất hiện, làm đảo lộn vẩn đục môi trường giáo dục 
đạo đức, không ngừng ảnh hưởng đến đạo đức, nhân cách và lối sống của HS. 
Nhà trường không tách khỏi xã hội, không tách xa thực tiễn. Thực tiễn cuộc 
sống, nhất là cuộc sống xã hội đang có các nhân tố kinh tế thị trường tác động 
đến nhà trường. Xã hội ô nhiễm, luồng văn hoá ngoại lai, đồi truỵ, bạo lực... len 
lỏi vào các tầng lớp nhân dân ảnh hưởng sâu đậm đối với các em.
 GVCN biết kết hợp và phát huy nhằm giáo dục về tình hình và nhiệm vụ 
của đất nước, chủ quyền biển đảo, tình hình thời sự, chính trị trong nước và thế 
giới (có định hướng chính trị rõ ràng), giáo dục về tổ chức và hoạt động của các 
tổ chức xã hội - chính trị trong hệ thống chính trị ở Việt Nam, về quyền tự do, 
dân chủ và trách nhiệm công dân.
 - Công tác phối hợp với phụ huynh học sinh
 GVCN phải thường xuyên liên lạc, trao đổi với phụ huynh về tình hình học 
tập của các em trong nhà trường (qua số điện thoại hoặc gặp trực tiếp). Khi 
đặt mình vào vị trí của người phụ huynh, thì hãy suy nghĩ họ mong muốn điều gì 
ở người GVCN, thì lúc đó chúng ta sẽ hiểu được sự mong muốn của họ.
 Vì thế GVCN phải thật sự quan tâm phối hợp chặt chẽ với ban đại diện phụ 
huynh của lớp đặc biệt là phụ huynh của các em có học lực yếu, kém cũng như 
những HS cá biệt, để cùng nhau tìm ra phương pháp hiệu quả nhất, nhằm hạn 
chế những tiêu cực làm sa sút về nhân phẩm, đạo đức con người mà trong đó có 
con em chúng ta.
 GVCN có thể đến nhà các em thường xuyên vi phạm để có thể nắm tình 
hình một cách chính xác nhất, đừng chờ PHHS đến rồi mới phản ánh ý kiến 
của HS.
 - Phối hợp với giáo viên bộ môn 
 GVCN còn phải phụ trách các bộ môn vì thế việc phối hợp với GVBM là 
hết sức quan trọng và cần thiết, do đó GVCN phải chủ động phối hợp với các 
GVBM, để nắm thông tin của các em về học tập, chuyên cần, trật tự, nề nếp, tác 
phong làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, khi đó giáo dục không đảm bảo 
được tính chất toàn diện. Đồng thời thông qua giáo viên bộ môn cũng giúp 
GVCN biết và hiểu sâu sắc hơn về đối tượng học sinh của mình để có cách cư 
xử khéo léo, có phương pháp giảng dạy thích hợp cho lớp nhằm đạt hiệu quả cao 
của tiết dạy giúp cho các em ý thức được việc học là hết sức cần thiết.
 - Phối hợp cùng Đoàn TN 
 8