Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp góp phần giáo dục toàn diện học sinh

 UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN AN LÃO
 PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN AN LÃO
 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC 
CHỦ NHIỆM LỚP GÓP PHẦN GIÁO DỤC TOÀN DIỆN HỌC SINH
 Tác giả : BÙI THỊ VÂN
 Trình độ chuyên môn : ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
 Chức vụ : GIÁO VIÊN
 Đơn vị công tác : TRƯỜNG TIỂU HỌC AN TIẾN 
 Ngày 16 tháng 1 năm 2024
 1 - Hầu hết các em häc sinh ngoan, cã ý thøc tæ chøc kØ luËt tèt, đều cố gắng 
học tập, biết vâng lời, lễ phép với cô giáo.
 - §­îc sù quan t©m cña Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng, cña ®Þa ph­¬ng còng 
nh­ cha mÑ häc sinh.
 - Cha mẹ học sinh là thế hệ trẻ, cập nhật thông tin nhanh, luôn luôn mong 
con học tập tiến bộ.
 - Lớp được học 2 buổi/ngày, giáo viên chủ nhiệm dạy nhiều môn nên có thời 
gian gần gũi học sinh.
 - Các em phần đông được gia đình quan tâm, trang bị tương đối đầy đủ về 
trang phục, đồ dùng học tập, sách giáo khoa,.
 - Mặt khác phòng học khang trang, thoáng mát, cơ sở vật chất, ®å dïng 
d¹y häc t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ.
* Khó khăn:
 - Mét sè häc sinh ch­a ch¨m ngoan, tiÕp thu cßn chËm.
 - Mét sè phô huynh ch­a quan t©m ®Õn con c¸i, phã mÆc cho c« gi¸o, thời 
gian đi làm là nhiều, ít có thời gian dành cho sự dạy dỗ, chỉ bảo cho con cái.
 - Lớp có một vài em gia đình kinh tế còn khó khăn nên ảnh hưởng đến cuộc 
sống của các em, sự chăm lo về mọi mặt không được đầy đủ, chu đáo.
 - Mặt khác trí tuệ các em không đồng đều, khả năng tiếp thu cũng không 
đồng đều. Có một số em không chú ý, không có thái độ tích cực học, mà đến lớp 
như một thói quen, với thái độ lơ đễnh. Khi cô giáo giảng xong, hỏi lại là không 
biết gì, chính vì vậy những em đó thường hay tự ti, mặc cảm, sợ sệt, nhút nhát, 
chưa biết thể hiện mình.
 - Đa số vốn giao tiếp của các em rất hạn chế, lời nói chưa được to, rõ ràng, 
hay có kiểu nói rất nhỏ, nói lắp bắp, không thể nghe được.
* Điều tra thực trạng
 Tiến hành nghiên cứu tìm hiểu về quá trình tiếp thu bài, học bài và những 
hành vi ứng xử, giao tiếp, kĩ năng sống, sự hiểu biết,trong lớp học của 27 em 
học sinh lớp 2D, trường Tiểu học An Tiến.
 Vào đầu năm, qua tìm hiểu, trao đổi, kiểm tra về tình hình chung của tất cả 
các em học sinh trong lớp, tôi nhận thấy: Lớp có một số em chưa tự giác học tập, 
trong giờ học còn lơ là, ít chú ý, tiếp thu chậm, tự ti, mặc cảm, trầm tính, không 
năng động, Một số em còn mang tính là quậy phá, hay chọc bạn, đánh bạn; 
Một số em chưa thực sự ngoan, nói năng còn trống không, chưa lễ phép; rất 
nhiều em viết chữ còn sai lỗi nhiều, chưa đẹp. Trang phục chưa mua sắm đầy 
đủ; Đó là thực trạng mà bản thân tôi luôn lo lắng, băn khoăn khi làm công tác 
chủ nhiệm lớp 2D trong năm học này. Do thực hiện áp dụng đề tài, nên sau hai 
tuần đầu năm học, qua trao đổi, tìm hiểu, tôi hướng tới một vài số liệu có những 
biện pháp chủ yếu sau:
 * Tính mới, tính sáng tạo 
 a. Tính mới
 3 Điều được nhất mà tôi tâm đắc đó là ngoài yêu cầu về kiến thức kỹ năng, 
học sinh của tôi được phát triển một cách toàn diện trong các hoạt động của nhà 
trường. Năm học 2022- 2023 lớp tôi đã đạt được một số thành tích sau:
 Lớp dự thi “ Hội khoẻ Phù Đổng" đạt giải Nhì; tham gia tốt các cuộc giao 
lưu như Tìm hiểu về An toàn giao thông; Lớp học xanh sạch đẹp, thân thiện. 
 An Lão, ngày 16 tháng 1 năm 2024
 CƠ QUAN ĐƠN VỊ Người làm đơn
 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
 Bùi Thị Vân 
 5 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN 
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
 1. Tên sáng kiến: " Một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác 
 chủ nhiệm lớp góp phần giáo dục toàn diện học sinh"
 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
 3. Tác giả:
 Họ và tên: Bùi Thị Vân
 Ngày / tháng/ năm sinh: 31 / 8 / 1974
 Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên - Trường Tiểu học An Tiến - An Lão - 
 Hải Phòng.
 Điện thoại: 0937374468
 4. Đơn vị áp dụng sáng kiến: 
 Tên đơn vị: Tiểu học An Tiến 
 Địa chỉ: An Tiến - An Lão - Hải Phòng.
 II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP ĐÃ BIẾT: 
 Giáo dục toàn diện là hoạt động giáo dục tổng thể và để đạt được mục tiêu 
giáo dục cần kết hợp chặt chẽ năm mặt giáo dục về đạo đức, trí tuệ, thể chất, 
thẩm mĩ và lao động. Trong thời kì phát triển và hội nhập với các nước trên thế 
giới, nhất là phát triển kinh tế trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, giáo 
dục là ngành đầu tiên luôn chú trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho đất 
nước. Trong nhà trường phổ thông nói chung và Tiểu học nói riêng, các em còn 
rất nhỏ, vốn hiểu biết chưa nhiều, các em như tờ giấy trắng viết như thế nào thì 
nó in đậm, in sâu khó xóa mờ. Các em rất thơ ngây, hiếu động, dễ bị dụ dỗ, nghe 
theo. Mặt khác trong học tập có một số em còn ham chơi, ít chú ý, học hay quên, 
ý thức tự giác chưa cao. Năm học 2023-2024 là năm học thứ hai thực hiện 
chương trình GDPT 2018 cho học sinh lớp 2. Mỗi giáo viên có nhiệm vụ rất lớn 
trong việc giáo dục và hoàn thiện nhân cách cho mỗi học sinh mà mình đang chủ 
nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm làm thế nào để có kết quả tốt nhất cho việc hoàn 
thiện để các em trở thành một người công dân tốt của gia đình và xã hội? Xuất 
phát từ những lý do trên, mà nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn tìm cho 
mình những biện pháp tối ưu nhất để áp dụng vào công tác chủ nhiệm của mình 
sao cho đạt được kết quả như mong muốn, ươm trồng những mầm xanh của 
tương lai Tổ quốc. T«i thường xuyên suy nghÜ vµ t×m c¸ch n©ng cao chÊt l­îng 
c«ng t¸c chñ nhiÖm gãp phÇn gi¸o dôc toµn diÖn cho häc sinh lµ nhiÖm vô v« 
cïng quan träng. N¾m ®­îc tÝnh cÊp thiÕt cña vÊn ®Ò trªn, t«i ®· chän kinh 
nghiÖm: " Một số biện pháp nhằm n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c chñ nhiÖm 
líp gãp phÇn gi¸o dôc toµn diÖn häc sinh"
 7 - Từ thực trạng và kết quả nghiên cứu tìm ra những nguyên nhân ảnh 
hưởng đến việc làm công tác chủ nhiệm lớp 2 của giáo viên trong quá trình dạy- 
học trên lớp.
 - Đề xuất một số biện pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm, nhằm nâng cao 
hiệu quả chất lượng về mọi mặt của lớp mình chủ nhiệm.
II. NỘI DUNG GIẢI PHÁP ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
II.1. Nội dung giải pháp đề xuất công nhận sáng kiến
 Khi cßn sèng B¸c c¨n dÆn c¸c thÇy c« gi¸o: “ NÕu cã mét ng­êi cha tèt, mét 
ng­êi mÑ tèt sÏ d¹y ®­îc nh÷ng ®øa con ngoan, nh­ng lµ mét ng­êi thÇy gi¸o 
mÉu mùc sÏ d¹y ®­îc c¶ mét thÕ hÖ häc sinh ngoan.” T«i cè g¾ng ch¨m lo tíi 
c«ng t¸c gi¸o dôc häc sinh, cè g¾ng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô rÊt khã kh¨n song 
hÕt søc cao quý mµ §¶ng vµ nhµ n­íc giao cho. Sau đây là những biện pháp mà 
tôi đã áp dụng cho lớp tôi chủ nhiệm.
II.2. Các biện pháp đã thực hiện 
2.1- Giải pháp 1. Phối kết hợp gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác 
chủ nhiệm lớp.
 *§èi víi phô huynh häc sinh: T«n träng, hoµ nh·, chu ®¸o. L¾ng nghe 
nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ ph¸t huy nh÷ng mÆt 
m¹nh.
 *Nghiªn cøu t×m hiÓu hoµn c¶nh häc sinh: Tr­íc tiªn t«i t×m hiÓu vÒ ®Æc 
®iÓm tr×nh ®é, t©m lý cña cha mÑ häc sinh, sù quan t©m cña cha mÑ ®èi víi con 
c¸i, ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc cña cha mÑ ®èi víi con c¸i cña hä trong gia ®×nh qua 
viÖc viÕt s¬ yÕu lÝ lÞch, häp phô huynh häc sinh ®Çu n¨m. Qua viÖc liªn l¹c ®iÖn 
tho¹i víi phô huynh ®Ó nh»m 2 môc ®Ých: KÕt hîp trong gi¸o dôc häc sinh ë líp, 
hiÓu thªm nguyªn nh©n, nh÷ng yÕu tè tÝch cùc hoÆc tiªu cùc, thuËn lîi hoÆc khã 
kh¨n t¸c ®éng ®Õn häc sinh ®Ó cã gi¶i ph¸p gi¸o dôc. HÇu hÕt phô huynh häc 
sinh líp t«i cha mÑ ®Òu ®i lµm giµy da, kh«ng cã thêi gian, khả năng s­ ph¹m ®Ó 
d¹y con, häc hµnh ®Òu nhê hÕt c« gi¸o chñ nhiÖm. Mét sè em trong líp hoµn 
c¶nh khã kh¨n bè mÑ bá nhau ph¶i ë víi «ng bµ. Trªn c¬ së ®ã t«i cã nh÷ng gi¶i 
ph¸p riªng cho nh÷ng nhãm häc sinh.
 ĐÇu n¨m häc, t«i thùc hiÖn c«ng t¸c ®iÒu tra häc sinh líp tôi. KÕt qu¶ nh­ 
sau: Líp 2D cã 30 häc sinh. Sè häc sinh lÔ phÐp, ch¨m ngoan: 21 em. Sè häc 
sinh ch­a thËt sù ngoan: 9 em. gia ®×nh quan t©m ®Õn con c¸i trong viÖc häc tËp 
vµ c¸c mÆt ho¹t ®éng: 35%. gia ®×nh bè mÑ ®i lµm xa, Ýt cã thêi gian quan t©m 
®Õn viÖc häc tËp cña con c¸i vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c: 50%. häc sinh cã hoµn c¶nh 
®Æc biÖt khã kh¨n:15%
 §iÒu ®Æc biÖt quan träng ®èi víi gi¸o viªn chñ nhiÖm lµ b»ng c¸c ph­¬ng 
ph¸p nghiªn cøu ph©n tÝch ®­îc nguyªn nh©n cña c¸c hiÖn tr¹ng ®Æc ®iÓm cña 
tõng häc sinh. §Òu lµ hiÖn t­îng häc chưa tốt nh­ng cã em do trÝ tuÖ chËm, tự kỉ 
nhẹ, cã em do hoµn c¶nh ®iÒu kiÖn, cã em do chi phèi bëi yÕu tè kh¸c, ph©n t¸n 
t­ t­ëng. Cïng mét hiÖn t­îng chưa ngoan cã thÓ do hµng lo¹t nguyªn nh©n kh¸c 
 9 l¹i kh«ng chØ th«ng qua sæ liªn l¹c, qua ®iÖn tho¹i mµ cßn b»ng c¸c cuéc trao ®æi 
trß chuyÖn trùc tiÕp t¹o nªn sù gÇn gòi vµ cëi më.
* Giải pháp 2. LËp kÕ ho¹ch chñ nhiÖm
 §©y lµ viÖc lµm v« cïng quan träng cña mçi gi¸o viªn lµm c«ng t¸c chñ 
nhiÖm líp. §Ó viÖc nµy thµnh c«ng t«i b¸m s¸t vµo kÕ ho¹ch cña nhµ tr­êng. 
§ång thêi t«i cßn dùa vµo ®Æc thï riªng cña líp m×nh chñ nhiÖm ®Ó cã kÕ ho¹ch 
thËt chi tiÕt, cô thÓ. §Çu tiªn t«i ®Ò ra tiªu chÝ cÇn ®¹t ®­îc. §Ó ®¹t ®­îc chØ tiªu 
trªn t«i lªn kÕ ho¹ch chi tiÕt cho tõng th¸ng. ®Çu mçi th¸ng t«i nªu tªn viÖc cho 
mçi tuÇn vµ biÖn ph¸p thùc hiÖn cho mçi tuÇn ®ã.
 VÝ dô : KÕ ho¹ch chñ nhiÖm th¸ng 9 cña líp t«i 
* KÕ ho¹ch
 1. æn ®Þnh tæ chøc líp, xÕp chç ngåi, chia tæ
 2. BÇu c¸n bé líp
 3. Häc néi qui häc sinh
 4. KiÓm tra s¸ch vë ®å dïng häc tËp
 5. Th¨m gia ®×nh häc sinh
* BiÖn ph¸p thùc hiÖn
 Trªn c¬ së n¾m ch¾c ®­îc ®Æc ®iÓm riªng cña tõng em, khi xÕp chç ngåi t«i 
xÕp xen kÏ em häc nhanh nhẹn víi häc sinh chậm tiến. Häc sinh ch­a ch¨m 
ngoan víi häc sinh g­¬ng mÉu ®Ó c¸c em cã c¬ héi häc tËp, gióp ®ì lÉn nhau. 
Ng­êi ta th­êng nãi: “ Häc thầy kh«ng tµy häc b¹n” vµ “ GÇn mùc th× ®en, gÇn 
®Ìn th× r¹ng”. ChÝnh v× xÕp chç ngåi nh­ vËy nªn sè häc sinh có ý thức tinh thần 
học tập tốt ë c¸c tæ ®Òu nhau, t¹o phong trµo thi ®ua cña líp.
 Khi bÇu c¸n bộ líp, t«i lu«n chó ý ®Õn häc sinh có năng lực, ch¨m ngoan ®Ó 
lµm g­¬ng cho c¸c b¹n. Tuy nhiªn cã em häc ch­a thực sự nhanh nh­ng vÉn 
®øng mét c­¬ng vÞ träng tr¸ch cña líp. ë líp t«i cã em Bảo Trân, em rÊt ngoan, 
nhanh nhÑn, em l¹i ­a ho¹t ®éng bÒ næi nªn t«i giao cho em lµm líp tr­ëng của 
lớp. Em Thành Nam chăm chỉ học tập nhanh nhẹn tôi giao cho em làm líp phã 
học tập của lớp....§Ó xÕp hµng ra vµo líp, tËp thÓ dôc gi÷a giê ®­îc nhanh, th¼ng 
t«i ®· quy ®Þnh ®óng chç ®øng cho tõng em . Khi xÕp hµng, t«i quy ®Þnh cù li 
xÕp hµng ra vµo líp mçi em c¸ch nhau mét c¸nh tay, cßn khi xÕp hµng tËp thÓ 
dôc th× mçi em c¸ch nhau mét s¶i tay. Nh­ vËy c¸c em cã ý thøc xÕp hµng rÊt 
tèt. 
 VÒ viÖc kiÓm tra ®å dïng cña c¸c em v× c¸c em cßn nhá nªn viÖc mua s¾m 
®å dïng lµ bè mÑ s¾m cho nªn viÖc kiÓm tra häc sinh kh«ng cã g× khã kh¨n. Khi 
kiÓm tra ®å dïng t«i yªu cÇu ®å dïng nµo, t«i cho c¸c em gi¬ lªn, cïng mét lóc 
t«i sÏ kiÓm tra ®­îc 27 em mét ®å dïng. C«ng viÖc nµy t«i ph¶i kiÓm tra th­êng 
xuyªn mçi tuÇn, mçi th¸ng ®Ó tr¸nh tr­êng hîp c¸c em bÞ mÊt ®å dïng kh«ng bæ 
sung sÏ ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ giê häc.
 11