Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm xây dựng “Lớp học hạnh phúc” của giáo viên chủ nhiệm ở trường THPT Yên Thế

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH BẮC GIANG 
 TRƯỜNG THPT YÊN THẾ 
 ****** 
 THUYẾT MINH 
 MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN 
 “Một số biện pháp nhằm xây dựng “Lớp học hạnh phúc” 
của giáo viên chủ nhiệm ở trường THPT Yên Thế- Bắc Giang”. 
 Họ và tên : Phạm Thị Hằng 
 Chức vụ : Giáo viên. 
 Tổ : Sử - Địa 
 Yên Thế, tháng 3 năm 2024 
 MỤC LỤC 
1. Tên sáng kiến 2 
2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đàu hoặc áp dụng thử 2 
3. Các thông tin cần bảo mật 2 
4. Mô tả các giải pháp cũ cần làm 2 
5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến 6 
6. Mục đích của giải pháp sáng kiến 6 
7. Nội dung 7 
 7.1. Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến. 7 
 7.1.1. Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp 
 7 
 hướng tới xây dựng “Lớp học hạnh phúc” 
 7.1.2. Giải pháp 2: Áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực 10 
 7.1.3. Giải pháp 3: Xây dựng các mối quan hệ giữa giáo 
 14 
 viên- học sinh – phụ huynh tin tưởng, thân thiện, vui vẻ 
 7.1.4. Biện pháp 4: Xây dựng các hoạt động tập thể, sinh 
 23 
 hoạt theo chủ đề 
 7.2. Thuyết minh về phạm vi áp dụng sáng kiến 27 
 7.3. Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến 28 
Phụ lục 1 31 
Phụ lục 2 34 
Phụ lục 3 37 
Phụ lục 4 38 
Phụ lục 5 41 
 3 
- Giải pháp cũ: 
 Trong những năm học qua, trường THPT Yên Thế, đặc biệt đội ngũ giáo viên 
chủ nhiệm lớp tập trung xây dựng phong trào thi đua “Trường học thân thiện, học 
sinh tích cực”, hướng tới xây dựng môi trường “Trường học hạnh phúc, lớp học hạnh 
phúc” bằng một số giải pháp cụ thể sau: 
 + Tổ chức các hoạt động tập thể cho học sinh: Tổ chức các hoạt động thi đua 
chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, các hoạt động trong Tháng Thanh niên 
và kỷ niệm ngày thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh 26/3, các hoạt 
động tình nguyện “Mùa hè xanh” hay “Mùa xuân cho em”, các hoạt động hỗ trợ kì 
thi Tốt nghiệp THPTQG – “Anh, chị tôi đi thi”. 
 + Tạo không gian lớp học thân thiện, tích cực: ngay từ đầu năm học, các lớp 
đã trang bị Tivi, điều hòa, cây xanh..để phục vụ cho việc học tập tốt hơn, mang lại 
nhiều niềm vui hơn cho các em mỗi ngày đến trường. 
 + Tổ chức xây dựng nội quy trường học, lớp học: Thông qua nội quy của nhà 
trường vào đầu năm học; Giáo viên chủ nhiệm các lớp xây dựng và thông qua nội 
quy lớp học để học sinh thực hiện. 
 + Tổ chức thăm hỏi, động viên đối với các bạn học sinh có hoàn cảnh đặc biệt 
khó khăn; biểu dương, khen thưởng các em học sinh ngoan, có thành tích trong học 
tập, rèn luyện. 
 - Hạn chế của giải pháp cũ: 
 + Về phía học sinh: vẫn còn tình trạng học sinh không thấy vui khi đến lớp, hoặc ít 
khi thấy vui khi đến lớp; sợ thày cô, không gần gũi, thân thiện, chia sẻ cởi mở với thày cô; 
tính tự giác, tự ý thức chấp hành nội quy, quy định của nhà trường của một số học sinh 
chưa cao. Nhiều học sinh nhút nhát e dè khi tham gia hoạt động của trường lớp, ngại chia 
sẻ với giáo viên, hành động tự phát dẫn đến các em mắc khuyết điểm. Qua kết quả khảo 
sát cảm xúc của học sinh ở các lớp 10a3 (36 hs), 10a7 (45 hs), 11a1 (27 hs), 11a6 (45 hs), 
12a3 (40 hs) (mục III.21 trong Phiếu Điều tra thông tin học sinh đầu năm học 2023-2024) 
cho thấy: còn nhiều học sinh chỉ coi lớp học là nơi mà các em đến để tiếp thu kiến thức, 
thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. Khá nhiều em chưa thật sự yêu thích, gắn bó với 
trường, lớp của mình. Có 19,69% học sinh không bao giờ cảm thấy vui, 55,44% học sinh 
thỉnh thoảng thấy vui khi vui khi đến trường. Nhiều học sinh còn sợ thầy cô, không dám 
gần gũi, cởi mở chia sẻ với thầy cô giáo. Có 55,96% học sinh không bao giờ cảm thấy gần 
gũi, thân thiện với thầy cô giáo. Nhiều học sinh còn rụt rè, thiếu tự tin trước đám đông, học 
sinh chưa thật sự tích cực hoạt động, chưa chủ động, sáng tạo trong học tập, còn thiếu khả 
năng cộng tác. 56,48% học sinh không cảm thấy tự tin khi tham gia các hoạt động tập thể 
hoặc đứng trước đám đông: 5 
 + Trong lớp học, có sự đa dạng lớn về nhu cầu, khả năng của học sinh. Điều này tạo 
ra thách thức trong việc đáp ứng các nhu cầu và mong muốn khác nhau của từng học sinh. 
Một số học sinh có hành vi khó kiểm soát hoặc tiêu cực, tạo ra thách thức trong việc duy 
trì một môi trường học tích cực. 
 + Một số phụ huynh không hỗ trợ đủ lớn trong việc xây dựng một lớp học hạnh 
phúc, tạo ra thách thức trong việc hợp tác giữa nhà trường và gia đình. 
 + Áp lực từ xã hội và các yếu tố bên ngoài tạo ra thách thức trong việc duy trì một 
môi trường học hạnh phúc, đặc biệt là trong một số trường hợp nơi áp lực học vấn và cuộc 
sống gia đình là rất lớn 
 Qua kết quả khảo sát và phân tích nguyên nhân của thực trạng xây dựng “Lớp học 
hạnh phúc” ở trường THPT Yên Thế cho thấy: để xây dựng được môi trường lớp học hạnh 
phúc là cả một nghệ thuật, yêu cầu sự nỗ lực của tất cả các bên liên quan, trong đó, giáo 
viên chủ nhiệm giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Vì vậy, việc giáo viên chủ nhiệm đưa ra và 
thực hiện các biện pháp xây dựng “Lớp học hạnh phúc” là thực sự cần thiết. 
 5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến 
 Sinh thời Hồ Chí Minh khẳng định “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi 
ích trăm năm thì phải trồng người”. Trong nghị quyết trung ương II khóa VIII cũng nêu: 
“Giáo dục- đào tạo là quốc sách hàng đầu” và “Con người” được coi là mục tiêu, là động 
lực quan trọng trong sự phát triển của toàn xã hội. Trong giáo dục – đào tạo, hai hoạt động 
dạy học và giáo dục đạo đức phải diễn ra song song, bổ trợ lẫn nhau để phát triển toàn diện 
cho học sinh. Như vậy, việc xây dựng một lớp học không chỉ đòi hỏi sự chú trọng về kiến 
thức mà còn là việc tạo ra một môi trường tích cực, nơi mà học sinh cảm thấy hạnh phúc 
và được khuyến khích để phát triển toàn diện. Trong đó, giáo viên chủ nhiệm giữ một vai 
trò đặc biệt quan trọng. 
 Để tạo ra môi trường học tập tích cực cho học sinh, từ năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo 
đã phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Phong 
trào được toàn ngành hưởng ứng và đã đạt được những hiệu quả nhất định. Đó là sự nỗ lực 
của Ban giám hiệu, các đoàn thể trong nhà trường, đặc biệt là đội ngũ giáo viên chủ nhiệm 
lớp. Tuy nhiên, hạnh phúc là một khái niệm khó định nghĩa, nó tùy vào cảm nhận của mỗi 
người. Nhưng nói đến trường học hạnh phúc, lớp học hạnh phúc thì ai cũng nghĩ đến những 
nụ cười, những ánh mắt ánh lên niềm vui của thầy cô giáo, của học trò, nghĩ đến những 
miệt mài, hăng say của các thầy cô trong mỗi bài giảng, nghĩ đến những nỗ lực không mệt 
mỏi của các lớp học trò trên hành trình chinh phục ước mơ của mình, ... Song thực tế, để 
xây dựng “Lớp học hạnh phúc” đạt hiệu quả như mong muốn không phải là chuyện dễ. Nó 
cần sự nỗ lực rất nhiều của Ban giám hiệu, của mỗi thầy cô giáo, của từng học sinh trong nhà 
trường. Theo tôi, để xây dựng được “Lớp học hạnh phúc” phải bắt đầu từ những điều nhỏ 
nhất và có lẽ nó phải bắt đầu từ khát khao gieo hạnh phúc từ mỗi thầy cô, đặc biệt là các 
thầy cô làm công tác chủ nhiệm lớp. 7 
 Thứ hai, với việc áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực, tôi đã góp phần xây dựng 
được môi trường học đường kỷ luật nghiêm minh, nhưng trần đầy niềm vui, hạnh phúc từ 
sự tự giác và ý thức tích cực của mỗi người với giá trị cốt lõi của trường học hạnh phúc: 
“Yêu thương – An Toàn – Tôn trọng”. 
 Thứ ba, giải pháp cũng đưa ra một số gợi ý cho giáo viên trong việc xây dựng 
các mối quan hệ tổng hòa giữa học sinh với giáo viên, học sinh với học sinh, học 
sinh với phụ huynh, giáo viên với phụ huynh. Theo tôi, xây dựng và duy trì các mối 
quan hệ này trên tinh thần yêu thương, tôn trọng và tin tưởng là điều thực sự rất cần 
thiết để xây dựng “Lớp học hạnh phúc”. 
 Cuối cùng, trong các giải pháp của đề tài, tôi đã xây dựng được các hoạt động 
và chủ đề sinh hoạt lớp mà giáo viên có thể áp dụng để làm cho giờ sinh hoạt không 
còn nhàm chán, giáo viên chủ nhiệm sẽ nắm bắt được đầy đủ hơn những nguyện 
vọng của học sinh để có cách giải quyết thỏa đáng. Thông qua việc thực hiện các 
chủ đề sinh hoạt lớp cũng giúp cho học sinh rèn luyện sự tự tin khi trình bày vấn đề 
trước đám đông. Từ đó, các em có thêm tinh thần tập thể, sự đoàn kết gắn bó, biết cách 
hợp tác trong công việc góp phần xây dựng một tập thể lớp đoàn kết, có tinh thần tương 
thân tương ái. 
 7. Nội dung. 
 7.1. Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến. 
 7.1.1. Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp hướng tới xây dựng 
“Lớp học hạnh phúc” 
 - Tên giải pháp: Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp hướng tới xây dựng “Lớp 
học hạnh phúc” 
 - Nội dung: Giáo viên chủ nhiệm có nội dung công tác phong phú, phức tạp liên quan 
đến tất cả các mặt hoạt động của học sinh trong lớp. Vì vậy muốn đạt kết quả cao cần phải 
có kế hoạch sát, đúng, phù hợp với tình hình của lớp chủ nhiệm. Trên cơ sở nắm được mục 
tiêu, nhiệm vụ của nhà trường trong năm học, đặc điểm tình hình lớp, địa phương, cơ sở 
vật chất của nhà trường, giáo viên chủ nhiệm tiến hành xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp. 
Trong kế hoạch chủ nhiệm lớp phải xác định rõ ràng mục đích, chỉ tiêu phấn đấu và các 
biện pháp thực hiện, đặc biệt chú trọng đến chiến lược phối hợp giữa các lực lượng giáo 
dục để đạt mục đích đề ra, cần có phương hướng phát triển lớp, sự thực hiện tuần tự hợp lí 
nhằm đi đến mục đích. Kế hoạch phải phát huy được mặt mạnh, khắc phục được hạn chế 
của lớp. Biện pháp thực hiện cần thể hiện tính phong phú, đa dạng. 
 Việc đề ra kế hoạch chủ nhiệm lớp từ đầu năm học có vai trò rất quan trọng trong 
việc quản lý và tổ chức hoạt động trong lớp học, cung cấp cơ hội để tạo ra một môi trường 
học tập tích cực và thân thiện trong lớp, cũng như trong việc tạo cơ hội cho sự phát triển 
và kết nối của các em trong cộng đồng học đường. Trong kế hoạch chủ nhiệm tôi đặc biệt 
chú ý đến mục tiêu xây dựng “ Lớp học hạnh phúc”.